“Vertel eens, hoe zit je erbij?”
Je lichaam als informatiebron voor intern toezichthouders
De zomervakantie is aangebroken, dus wat onregelmatiger en misschien wat kortere blogs de komende weken. Dit blog komt een dag later dan gebruikelijk, en dat heeft te maken met de oprichtingsvergadering van onze autodeelcoöperatie ZoOost gisteravond. Daarvan ben ik voorzitter geworden, en dat is een rol die ik uit overtuiging vervul, omdat die raakt aan mijn drijfveren voor mijn werk rond goed bestuur en toezicht. De energie die voelbaar is als gewone mensen bij elkaar komen om samen, onder eigen bestuur iets te verwezenlijken, is onbetaalbaar en stemt me positief over wereld. Daarover een andere keer misschien meer.
Afgelopen week was ook de week dat Jan Bransen afscheid nam als hoogleraar Filosofie van de Gedragswetenschappen en ter gelegenheid daarvoor verscheen een afscheidsbundel, waarvoor ik een essay schreef met als titel Herwaardering van lichamelijkheid. Dan lijkt het misschien een hele sprong naar bestuur en toezicht, maar niets is minder waar.
Dialoogrevolutie
Lichamelijkheid is juist heel dichtbij, heel concreet en altijd relevant, dus ook voor bestuurders en toezichthouders. Ik aarzelde om daarover te schrijven, maar het laatste zetje daartoe werd gegeven tijdens de bijeenkomst van mijn boekenclubje vanmiddag. Daar bespraken we het boek Dialoogrevolutie van Jindra Kessener en Rens van Loon. We beginnen altijd met een rondje ‘Hoe zit je erbij?’ om even te weten, nou ja, hoe iedereen erbij zit, hoe het met ons is.
Maar die vraag staat ook bijna letterlijk in het boek, realiseerde ik me een uurtje later, toen we volop in de bespreking van het boek zelf zaten. En daar zit de link met mijn essay. Het boek spreekt misschien niet over ‘herwaardering van lichamelijkheid’, maar legt wel uit hoe voor toezichthouders hun eigen lichaam óók een informatiebron kan zijn. Voor jou en anderen.
Hoe zit jij erbij, in de RvT-vergadering? Gespannen? Onderuitgezakt? Neutraal rechtop? Lichtjes ongeduldig tot misschien zelfs geïrriteerd, blijkend uit een frons, trommelende vingers? Welke sensaties ervaar je: pijn in je buik, spanning in je nek, koude handen? Of juist ontspanning, warmte?
En waar komen die sensaties en die houding vandaan? Welke emotie is ermee verbonden? Op welke overtuiging gaan ze terug? Welke dieper liggende waarde van jou wordt geraakt, waar al dan niet recht aan wordt gedaan in deze vergadering?
Meerstemmigheid
Via je lichaamshouding kun je je gewaar worden, van wat je ten diepste belangrijk vindt, en hoe dat jouw perspectief kleurt. En dan is de kunst om je bewust te zijn van dat gekleurde perspectief. Vanuit dat bewustzijn kun je dat perspectief en dat van anderen – in dialoog – gaan onderzoeken. Dan kun je ruimte geven aan meerstemmigheid. En het aanreiken van meerstemmigheid, dat is de belangrijkste meerwaarde die een raad van toezicht kan hebben.
Dat (zelf)onderzoek, het verkennen van verschillende perspectieven en ‘ik-posities’, dat is de revolutie die Jindra Kessener en Rens van Loon beogen te bereiken. En die revolutie kan niet zonder onze lichamelijkheid te onderkennen. Ook als bestuurders en toezichthouders.
Ik heb het hier wat kort beschreven, dus lees vooral het boek, en als je meer over die lichamelijkheid wilt weten in een context van onderwijs, mijn essay.
Dank voor het lezen! Ik schrijf wekelijks een blog. Nog geen abonnee? Abonneer je via deze knop.
Lees hier meer over de zes principes van mijn benadering voor ‘Maatschappelijk verantwoord bestuur en toezicht’. Dit blog ging over principe 2: De paradox van eenheid en diversiteit in het intern toezicht.
Het boek is hier te bestellen (of bij je lokale boekhandel). Ik ontwikkelde een online cursus op basis van het boek. Lees hier meer daarover.
Is het je bevallen wat ik schreef? Deel dit bericht gerust met anderen!